हिमाल प्रेस 
‘मैले पुरुषहरूलाई यति धेरै डराएको कहिल्यै देखेको थिइनँ’, यो हालैको भेटमा सी जिनपिङको चिनियाँ नेताको दलमाथि परेको डरलाग्दो प्रभावलाई अवलोकन गरेपछि डोनाल्ड ट्रम्पको रमाइलो निष्कर्ष थियो। ‘म चाहन्छु कि मेरो मन्त्रिपरिषद्ले पनि त्यसरी नै व्यवहार गरोस्’, अमेरिकी राष्ट्रपतिले ठट्टा गर्दै भने।
ट्रम्पको ओभल अफिसमा पुनरागमनले विश्वव्यापी राजनीतिमा बलियो नेतृत्व शैली पुनरुत्थानको संकेत दिएको छ। शक्तिशाली र जिद्दी नेताहरूबीचको द्विपक्षीय बैठकहरूले अन्तर्राष्ट्रिय एजेन्डालाई झन् झन् बढी आकार दिइरहेका छन्। संयुक्त राष्ट्रसंघको महासभा, जी-२० वा सीओपी जलवायु शिखर सम्मेलनजस्ता बहुपक्षीय शिखर सम्मेलनहरूको महत्त्व घट्दै जान थालेका छन्।
ट्रम्प र सी दुवैले दक्षिण अफ्रिकामा हालै सम्पन्न जी-२० शिखर सम्मेलनमा भाग लिएनन्। यो एउटा अन्तर्राष्ट्रिय सम्मेलन थियो जसले उनीहरूलाई साना राष्ट्रका नेताहरूसँग ध्यान बाँड्न बाध्य पार्ने थियो। साउदी अरबका प्रधानमन्त्री मोहम्मद बिन सलमान र रुसका राष्ट्रपति भ्लादिमिर पुटिनले पनि जी-२० शिखर सम्मेलनमा सहभागिता जनाएनन्।
पुटिनलाई अचेल यात्रा गर्न गाह्रो छ। तर त्यसले उनलाई यस वर्ष केही पूर्वनिर्धारित शिखर सम्मेलनहरूको आनन्द लिनबाट रोकेको छैन, जसले उनलाई एक महान् शक्तिको सम्मानित नेताका रूपमा प्रस्तुत गर्ने मौका दियो। उनी यस साता भारतीय प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीलाई भेट्न नयाँदिल्लीमा हुनेछन्। सेप्टेम्बरमा उनी सी र उत्तर कोरियाका किम जोङ उनसँग बेइजिङमा सँगै हिँडेका थिए। त्यसभन्दा अघिल्लो महिना उनले अलास्कामा ट्रम्पसँग भेट गरे।
यद्यपि पुटिनले जतिसुकै राम्रो प्रस्तुति दिन खोजे पनि यो स्पष्ट छ कि उनले अब विश्वका सबैभन्दा शक्तिशाली राष्ट्रहरूमध्ये एकको नेतृत्व गरेको दाबी गर्न सक्दैनन्। झन्डै चार वर्षको युद्धपछि पनि रुसको सेना अझै पनि पूर्वी युक्रेनबाट बाहिर निस्कन संघर्ष गरिरहेको छ र रुसको अर्थतन्त्र चीनको सद्भावनामा निर्भर छ।
यसविपरीत ट्रम्प र सीले भने आफ्ना शक्तिशाली नेताको रवाफलाई समर्थन गर्न सक्ने आर्थिक शक्ति भएका राष्ट्रहरूको नेतृत्व गर्छन्। नोबेल शान्ति पुरस्कार जित्नका लागि निरन्तर प्रयास गरे तापनि अमेरिकी नेता ट्रम्पले आफू सैन्य बल प्रयोग गर्न पनि तयार रहेको देखाएका छन्। उनले जुनमा इरानमा बमबारी गर्ने निर्णय लिए र अहिले भेनेजुएलालाई धम्की दिइरहेका छन्।
वर्षको अन्त्यसम्ममा सबैभन्दा बलिया नेताका रूपमा कायम रहने ट्रम्पका प्रयासमा आन्तरिक समर्थन टुक्रिँदै जाँदा अवरोध भइरहेका छन्। रिपब्लिकन पार्टीले हालै न्युयोर्क, न्यु जर्सी र भर्जिनियामा चुनावी हार बेहोर्नुपर्यो।
अमेरिकी अर्थतन्त्र उत्कृष्ट रूपमा चलिरहेको छ र मुद्रास्फिति पराजित गरिएको छ भन्ने उनको दाबीलाई अमेरिकी मतदाताहरूले विश्वास गरिरहेका छैनन्। हालैका सर्वेक्षणहरूले अर्को वर्षको कांग्रेसको चुनावभन्दा अगाडि डेमोक्र्याटहरू रिपब्लिकनहरूभन्दा औसत पाँच अंकले अगाडि रहेको देखाएको छ।
देश ट्रम्पविरुद्ध गइरहेको छ भन्ने भावनाले कांग्रेसमा रहेका रिपब्लिकनहरूलाई जेफ्री एपस्टेन मुद्दाका फाइलहरू सार्वजनिक गर्न बाध्य पारेर राष्ट्रपतिविरुद्धमा विद्रोह गर्न प्रोत्साहित गरेको हुन सक्छ। महिनौँको प्रयासपछि पनि ट्रम्पले त्यो हुनबाट रोक्न नसक्नु कमजोरीको दुर्लभ संकेत थियो।
यसविपरीत सी जिनपिङ २०२५ को अन्त्यमा बढी शक्तिशाली देखिँदै छन्। चिनियाँ नेताले विगतका पाँच जोखिमपूर्ण वर्ष पार गरेका छन्। चीनबाट उत्पन्न महामारीले विश्वव्यापी विपत्ति सिर्जना गर्यो। सीले देशभित्र महामारीलाई खराब तरिकाले व्यवस्थापन गर्दा सार्वजनिक असहमति भए। अमेरिकी भन्सार शुल्कहरूले विश्वव्यापी बजारमा चीनको पहुँचलाई खतरामा पारिदिए।
यद्यपि चीनले ट्रम्पको व्यापार युद्धको प्रतिक्रियामा असामान्य रूपमा कडा अडान लियो र अमेरिकालाई भन्सार शुल्क घटाउन बाध्य पार्न दुर्लभ धातु र महत्त्वपूर्ण खनिजमाथिको आफ्नो पकडको प्रयोग गर्यो। दुर्लभ धातुको यो हतियारले ताइवानमा सम्भावित द्वन्द्वका बारेमा अमेरिकी अपेक्षा पनि परिवर्तन गर्न सक्छ।
शक्तिशाली नेताहरूको लडाइँमा सी जिनपिङलाई फाइदा छ, जहाँ धेरै कुरा निर्विवाद शक्तिको छवि प्रस्तुत गर्ने क्षमतामा निर्भर हुन्छ। सीको आफ्नो देशको विधायिका, कानुनी प्रणाली र मिडियामाथि लगभग पूर्ण नियन्त्रण छ। यसको अर्थ चीनमा असहमति वा अशान्तिका संकेतहरू दुर्लभ छन्। सी एक दशकभन्दा बढी समयदेखि सत्तामा छन् तर उनले असाधारण रूपमा राजनीतिक र सैन्य नेतृत्वलाई शुद्धीकरण गरिरहेका छन्।
अक्टोबरमा दक्षिण कोरियामा ट्रम्पसँगको भेटमा सीलाई घेरेका मन्त्रीहरू र सहयोगीहरूसँग डराउनुपर्ने कारण थियो। उनीहरूका धेरै पूर्ववर्तीहरूलाई हालै शुद्धीकरण गरिएको थियो- जसमा परराष्ट्रमन्त्री, रक्षा मन्त्री, नौजना वरिष्ठ जनरल र कम्युनिस्ट पार्टीको अन्तर्राष्ट्रिय मामिला विभागका प्रमुख समावेश थिए।
यसविपरीत ट्रम्पले आफ्ना राजनीतिक शत्रुहरूमध्येका एक जेम्स कोमी (एफबीआईका पूर्व प्रमुख) लाई जेल हाल्ने पछिल्लो प्रयास अदालतले खारेज गर्यो। त्यो नि:सन्देह राष्ट्रपतिका लागि निराशाजनक थियो। तर यो अमेरिकाका लागि उत्साहजनक संकेत थियो, जसले राजनीतिक प्रणाली अझै पनि एउटै करिस्म्याटिक नेताभन्दा बलियो छ भन्ने सुझाव दिन्छ।
