हिमाल प्रेस 
सुर्खेत– आज पुस १५ गते। कर्णाली र सुदूरपश्चिम प्रदेशमा पुसे १५ पर्व मनाइँदैछ। कर्णाली र सुदूरपश्चिम प्रदेशमा परापूर्वकालदेखि नै पुसे १५ पर्व मनाइने चलन छ। आजको रात सबैभन्दा लामो हुने जनविश्वास भएकाले आजको रातलाई ठूलीरात मानी राति मिठामिठा खानेकुरा खाएर रमाइलो गरी जाग्राम बस्ने, देउडा खेल्ने र कथा हालेर रात काट्ने चलन रहेको छ।
कर्णाली प्रदेशको कालीकोट, जुम्ला, मुगु, सुदूरपश्चिमको बाजुरा, अछाम, डोटी र बाजुरा जिल्लामा आजको रातमा भैली खेल्ने, आगो बाल्ने, कथा हाल्ने र विभिन्न परिकारका रोटी पकाएर खाएर पुसे १५ पर्व मनाउने चलन रहेको कालीकोट खाडाँचक्र नगरपालिका-२ पञ्चदेवल माध्यमिक विद्यालयका सहायक प्रधानाध्यापक चन्द्र कोइरालाले बताए।
‘रातभर विभिन्न कार्यक्रम गरेर बिहान उज्यालो नहुँदै नुहाइधुवाइ गर्ने चलन रहेको छ’, उनले भने, ”रातभरि कथा, कहानी सुनाउने, चामलको मोटो रोटी हाल्ने, कतैकतै भैली खेल्ने चलन रहेको छ।’ आजको रातमा भैली खेलेर खाद्यान्न जम्मा गर्ने र त्यही खाद्यान्नबाट भोलिपल्ट वनभोज (पाटेभात) खाने विगतमा चलन रहेको कालीकोट नरहरिनाथ गाउँपालिकाका ९० वर्षीय भैरबहादुर शाहीको भनाइ छ।
‘आज १५ किसिमका परिकार खाने चलन रहेको छ’, उनले भने, ‘चामल र मास मिसाएर रोटी बनाएर खाने चलन रहेको छ। त्योसँगै आजको राति भैली खेलेर भोलिपल्ट वनभोज खाने चलन रहेको छ।’
ठाउँअनुसार फरकफरक तरिकाले पुसे १५ मनाउने गरिएको कालीकोट रास्कोट नगरपालिका उपप्रमुख तथा पूर्वबडिमालिका माध्यमिक विद्यालयका प्रधानाध्यापक मनीराज बरालले जानकारी दिए।
‘ठाउँअनुसार फरकफरक तरिकाले यो पर्व मनाउँछन’, उनले भने, ‘कतै रातभर जाग्राम बसेर, कतै भैली खेलेर, कतै खानेकुरा कुरा पकाएर बस्ने चलन रहेको छ।’
