कैलाली– टीकापुर नगरपालिका-९ स्थित सत्ती भन्सार कार्यालयपछाडि सयौं मोटरसाइकल पार्किङमा छन्। यहाँ रहेका शतप्रतिशत मोटरसाइकल प्रयोगमा आउने स्थितिमा पनि छैनन्।
दिनप्रतिदिन मोटरसाइकललगायत भन्सारमा रहेका सवारी साधन कवाड बन्दै गएका छन्। भन्सार कार्यालय पुग्दा सकुशल पुगेका मोटरसाइकल समयमा लिलाम हुन नसक्दा कहिले घाम त कहिले पानीले काम नलाग्ने स्थितिमा पुगेका हुन्।
भन्सार कार्यालयले एक वर्षदेखि भन्सारमा आएका अवैध सवारी साधनको लिलाम प्रक्रिया नै अगाडि बढाउन सकेको छैन। भन्सारमा सयौं मोटरसाइकल मात्रै नभइ दर्जनौं अटो रिक्सा पनि छन्। साथै भन्सारमा साइकल र चार पांग्रे सवारीसाधन पनि छन्। कैयौं मोटरसाइकलका पार्टपुर्जा नै छैनन्। लिलाम प्रक्रिया झन्झटिलो भएका कारण भन्सार कार्यालयले त्यसमा चासो दिन सकेको छैन।
लिलाम गर्नु पहिले इञ्जीनीयरले सबै प्रक्रिया पूरा गर्नुपर्ने हुँदा सबैभन्दा झन्झट इञ्जीनीयरलाई बोलाउनु रहेको भन्सार कार्यालयका निमित्त प्रमुख तुलसीराम थारु बताउँछन्।
‘सबैभन्दा असजिलो काम भएका कारण भनेको समयमा सवारी साधनको लिलाम गर्न सकिएको छैन,’ उनले भने,’ प्रक्रिया लामो छ, इञ्जीनीयर बोलाउनुपर्छ, भनेको समयमा इञ्जीनीयर आउँदैनन्, यातायात कार्यालयबाट मान्छे आउनुपर्छ, झन्झट भएकै कारण पनि समयमा काम हुन नसकिएको हो।’
गत आर्थिक वर्षमा भन्सारले ८६ मोटरसाइकल र एउटा स्कर्पियो लिलाममा बिक्री गरेको थियो। कोभिड संक्रमण सुरु भएपछिको त्यो लिलाम प्रक्रिया पहिलो थियो। त्यसपश्चात भन्सारले सवारी साधनको लिलामीका लागि कुनै पहल नगरेको पाइएको छ। भन्सार कार्यालयसँग कति सवारीसाधन त्यसरी थन्किएका छन् भन्ने एकिन तथ्यांक पनि छैन।
‘भन्सारमा यति नै सवारीसाधन छन् भन्ने तथ्यांक हामीसँग छैन,’ निमित्त प्रमुख थारुले भने, ‘केही पुराना त केही नयाँ भएका कारण एकिन तथ्यांक भन्सारले राखेको छैन, फरक-फरक तथ्यांक भने हुनसक्छ।’
राजस्व संकलनमा पनि भन्सार निकै पछाडि परेको छ। चालु आव सकिन २ महिना मात्रै बाँकी हुँदा भन्सारले लक्ष्यको ३५ प्रतिशत मात्रै राजस्व संकलन भएको छ। अझै लक्ष्य पूरा गर्न भन्सारले २ महिनामा कूल राजस्वको ६५ प्रतिशत संकलन गर्नुपर्ने देखिएको छ। वैशाखसम्मको तथ्यांक हेर्दा भन्सारले५ करोड ९१ लाख १८ हजार ९ सय राजस्व संकलन गरेको छ।
असारसम्म भन्सारले १६ करोड ९४ लाख ४२ हजार राजस्व संकलनको लक्ष्य लिएको थियो। लक्ष्यको सबैभन्दा बढी असोजमा ८२ प्रतिशत तथा सबैभन्दा कम भदौ र मंसिरमा १८ प्रतिशत राजस्व संकलन भएको छ।
भन्सार कार्यालयका प्रमुख तीर्थराज पासवानले भन्सारको समस्या राजस्व संकलनमा कमी आउनु मात्रै नभएको बताए। भन्सार कार्यालयलाई चाहिने आवश्यक उपकरण नै नभएको जनाउँदै यस्तो अवस्थामा कार्यालय सञ्चालन गर्न निकै कठिन भएकाले थुप्रै व्यवस्थापकीय सुधार आवश्यक रहेको उनको भनाइ छ।
‘कार्यालयमा एउटा गतिलो कम्प्युटरसम्म छैन, केही महत्त्वपूर्ण शीर्षकमा बजेट नै रहेनछ, जता पनि अस्तव्यस्त अवस्था कसरी काम गर्नु ?,’ कार्यालय प्रमुख पासवानले भने,’ विभागबाट केही बजेट माग गर्न लागि काठमाडौँ पुग्नुपरेको छ, केही बजेट विनियोजन भयो भने कार्यालयलाई व्यवस्थापन गर्न सके त्यसपछि अन्य कुराको व्यवस्थापन गर्न समय लाग्दैन।’