
काठमाडौँ– इरानको संसद्ले आइतबार राष्ट्रिय मुद्रा रियालबाट चार शून्य हटाउने ऐतिहासिक योजनालाई स्वीकृति प्रदान गरेको छ। यो निर्णय देशले नयाँ अन्तर्राष्ट्रिय प्रतिबन्धहरूको सामना गर्दै मुद्राको तीव्र अवमूल्यन भोगिरहेको समयमा आएको हो।
संसदीय आर्थिक आयोगले लेनदेनलाई सरल र व्यावहारिक बनाउन लामो समयदेखि रोकिएको प्रस्तावलाई पुनर्जीवित गरेको दुई महिनापछि सांसदहरूले यो विधेयक पारित गरेको विधायिकाको वेबसाइटमा जनाइएको छ।
योजनाअनुसार हालको १० हजार रियाल बराबर एक नयाँ रियाल हुनेछ। दुवै पुराना र नयाँ नोटहरू तीन वर्षसम्म चलनमा रहनेछन् र केन्द्रीय बैंकलाई रूपान्तरण प्रक्रिया सुरु गर्न दुई वर्षको समय दिइएको छ।
संयुक्त राष्ट्रसंघका प्रतिबन्धहरू पुनः लागू भइरहेका बेला इरानी रियालले पछिल्ला दिनहरूमा बारम्बार रेकर्ड स्तरमा गिरावट भोगेको छ।
सन् २०१५ को आणविक सम्झौतामा सहभागी बेलायत, फ्रान्स र जर्मनीले गत महिना इरानको गैर–अनुपालन जनाउँदै ‘स्न्यापब्याक’ संयन्त्र प्रयोग गरी अन्तर्राष्ट्रिय प्रतिबन्धहरू पुनःस्थापित गरेका थिए।
आइतबारको कारोबारमा रियाल अमेरिकी एक डलरको तुलनामा करिब ११ लाख १५ हजारमा झरेको थियो। जबकि गत अगस्तमा योजना पुनर्जीवित हुँदा यो दर करिब नौ लाख २० हजारमा थियो।
रियालको पुनः नामांकनको प्रस्ताव पहिलो पटक सन् २०१९ मा गरिएको थियो तर त्यसबेला स्थगित गरिएको थियो। यस योजनालाई लागू गर्न अझै पनि गार्डियन काउन्सिलको स्वीकृति र राष्ट्रपति मसुद पेजेस्कियानको हस्ताक्षर आवश्यक छ।
दैनिक जीवनमा इरानीहरूले प्रायः रियालबाट शून्य घटाएर टोमान भन्ने शब्द प्रयोग गर्छन्, जसले सानो अंकमा कारोबार गर्न सहज बनाउँछ।