एमालेको ११ औँ महाधिवेशन : कहाँबाट कसरी आउँछन् २१२७ प्रतिनिधि?

काठमाडौँ- नेकपा एमालेको आसन्न ११ औं महाधिवेशन आगामी २७–२९ मंसिरमा काठमाडौँमा गर्दैछ। महाधिवेशनमा २१२७ जना प्रतिनिधि सहभागी हुने एमालेले जनाएको छ। पार्टीले हालै जारी गरेको अन्तर पार्टी निर्देशन (अपानि) मा कुन कुन क्षेत्रबाट कति कति जना प्रतिनिधि कसरी चुनिन्छन् भन्ने विषय स्पष्ट पारेको छ।

केन्द्रीय कार्यालय सचिव डा भिष्म अधिकारीका अनुसार पार्टी सदस्यताको संख्या अनुसार विभिन्न ‘क्लस्टर’ छुट्याएर प्रतिनिधि चयनको मापदण्ड बनाइएको छ। ‘अपानिमा सबै क्षेत्रबाट प्रतिनिधित्व गर्ने प्रतिनिधि सम्बन्धी व्यवस्था,पार्टी सदस्यको संख्याको आधारमा हुने प्रतिनिधित्व आदि विषयहरु खुलाएर मातहतका कमिटीमा पठाइएको छ ’डा अधिकारीले भने, ‘यो व्यवस्थालाई जिल्ला कमिटीहरुले लागु गर्ने छन्। यसमा कुनै द्विविधा भएमा सम्बन्धित जिल्लाका इन्चार्ज,पार्टी केन्द्रीय कार्यालय वा संगठन विभागमा सम्पर्क गरेर स्पष्ट हुन सकिन्छ।’

एमालेले पठाएको अपानिमा केन्द्रीय कमिटी, तीनवटा आयोग र केन्द्रीय सल्लाहकार परिषदबाट निर्वाचित सहित ४६४ जना प्रतिनिधि रहनेछन्। जस अनुसार केन्द्रीय कमिटीबाट ३५५,अनुशासन आयोग २९,निर्वाचन आयोग ३०,लेखा आयोग २५ र केन्द्रीय सल्लाहकार परिषदबाट निर्वाचित हुने २५ जना प्रतिनिधि हुनेछन्।

यसैगरी स्वदेशका प्रदेश स्तरीय (विशेष प्रदेशसहित)का कमिटीबाट कम्तीमा दुईजना महिलासहित पाँच जनाका दरले ४५ जना प्रतिनिधि महाधिवेशनमा सहभागी हुनेछन्।

महाधिवेशनमा प्रतिनिधित्व गर्ने सबै भन्दा ठूलो क्लस्टर भनेको भूगोल हो। जसलाई एमालेले संघीय निर्वाचन क्षेत्रका आधारमा विभाजन गरेको छ। यसरी १६५ संघीय निर्वाचन क्षेत्रबाट समावेशिताको सिद्धान्त अनुसार ११३५ जना प्रतिनिधि सहभागी हुनेछन्।

जसमा हरेक निर्वाचन क्षेत्रमा रहेका १२०० पार्टी सदस्य बराबर ४० वर्ष मुनीका एक जना युवा र एकजना महिलासहित ४ जनाले प्रतिनिधित्व गर्नेछन्। संघीय निर्वाचन क्षेत्रबाट हुने प्रतिनिधित्वका बारेमा थप स्पष्ट पार्दै एमालेको अपानिमा भनिएको छ ‘न्यूनतमा १२०० पार्टी सदस्यमा थप ८०० सदस्य नाघेमा थप एक जना महिला प्रतिनिधि र त्यसपछि प्रत्येक ८÷८ सय नाघेमा थप निर्वाचित खुला प्रतिनिधि हुने छन्। सो भन्दा बढी भएमा पहिलो ८०० मा महिला र त्यसपछि खुला निर्वाचित प्रतिनिधि हुने छन्।’

अपानिका अनुसार स्वदेशका विशेष जिल्ला अन्तरगत १२०० जनासम्म पार्टी सदस्य बराबर कम्तीमा एक महिला सहित तीनजना निर्वाचित प्रतिनिधि रहने छन्। (सदस्य संख्या ८ ०) नाघेमा प्रत्येक ८०० मा थप एक,यस्तो संख्यामा कम्तीमा एक तिहाइ महिला सुनिश्चित गर्ने) यसरी विशेष जिल्ला अन्तरगत ४७ जना निर्वाचित प्रतिनिधि संख्या करिब रहने जनाइएको छ।

एमालेको महाधिवेशनमा दलित आरक्षण अन्तरगतका प्रनिनिधि कम्तीमा ८१ जना रहनेछन्। दलितको हकमा हरेक निर्वाचन क्षेत्रमा ५०० पार्टी सदस्य बराबर एकजना प्रतिनिधि र त्यस भन्दा माथी सदस्य भएमा दुई जना र तीनजना प्रतिनिधि निर्वाचित हुने भएमा कम्तीमा एकजना महिला प्रतिनिधि हुनुपर्ने व्यवस्था गरिएको छ।

श्रमिकको क्लस्टरबाट महाधिवेशनमा ४९ जना प्रतिनिधि सहभागी हुने व्यवस्था गरिएको छ। जस अनुसार हरेक भूगोलका सातवटा प्रदेशमा कार्यरत श्रमिक पार्टी सदस्यहरुबाट कम्तीमा तीनजना महिला सहित ७ जनाका दरले प्रतिनिधिहरु निर्वाचित भएर आउनेछन्।

एमालेका प्रवासमा रहेका कमिटीहरुबाट ३५ जना प्रतिनिधि महाधिवेशनमा सहभागी हुनेछन्। जसमा भारत प्रवास विशेष कमिटीबाट कम्तीमा तीनजना महिला सहित १० जना,अमेरिका/क्यानडा, युरोप, एसिया प्यासिफिक,खाडी र ओसिनियाबाट प्रत्येक क्षेत्रमा दुई जना महिला सहित पाँच जनाका दरले निर्वाचित भएर ३५ जना प्रतिनिधि महाधिवेशनमा सहभागी हुने एमालेको अपानिमा जनाइएको छ।

केन्द्रीय विभागमा रहेका पार्टी सदस्यहरु मध्येबाट एक/एक जनाका दरले ३२ जना प्रतिनिधि महाधिवेशनमा सहभागी हुनेछन्। यस्तै केन्द्रीय कार्यालयमा कार्यरत पार्टी सदस्यहरुबाट एक जना प्रतिनिधिलाई प्रतिनिधित्व गराइने छ।

पार्टीका २३ वटा जनसंगठन मध्येबाट अनुसूची एक र महासंघीय संरचनामा भएका जनसंगठनबाट कम्तीमा तीन जना महिला सहित ७ जना प्रतिनिधि हुनेछन्। यस अन्तरगत खेलकुद महासंघ,किसान महासंघ,अनेरास्ववियु,युवा संघ नेपाल लगायतका ११ जनसंगठन छन्।

अनुसूची दुई अन्तरगतका १२ वटा जनसंगठनबाट कम्तीमा दुई महिला सहित पाँच जना प्रतिनिधिले महाधिवेशनमा सहभागी हुन पाउने एमालेले जनाएको छ । ‘पार्टीले तय गरेको मापदण्डका आधारमा २३ वटा जनसंगठनबाट १३७ जना प्रतिनिधि महाधिवेशनमा सहभागी हुन्छन्’ पार्टीको जनसंगठन संयन्त्रका प्रमुख भानुभक्त ढकालले भने।

यसरी सबै क्षेत्रबाट निर्वाचित भएर आउने प्रतिनिधिको संख्या २,०२६ जना हुनेछ। एमालेको विधान अनुसार कुल निर्वाचित प्रतिनिधिको पाँच प्रतिशत प्रतिनिधि मनोनित गर्ने व्यवस्था छ। जस अनुसार पार्टी सचिवालयले १०१ जना प्रतिनिधि मनोनित गर्दा कुल प्रतिनिधिको संख्या २,१२७ हुने एमालेले जनाएको छ।