काठमाडौँ– भारत सरकारले विश्वको सबैभन्दा ठूलो धार्मिक उत्सव महाकुम्भमा ४२ करोडभन्दा बढी तीर्थयात्रीले धार्मिक स्नान गरेको बताएको छ।
आयोजक अधिकारीहरूले एआई र निगरानी क्यामेरा प्रयोग गरेर सहभागी तीर्थालुहरूको गणना गरेको बताएका छन्।
संयुक्त राज्य अमेरिका र क्यानाडाको जनसंख्याभन्दा बढी यो संख्याको स्वतन्त्र रूपमा पुष्टि गर्न सम्भव छैन। यो एक अर्ब ४० करोड जनसंख्या भएको विश्वको सबैभन्दा धेरै जनसंख्या भएको राष्ट्रका लागि पनि आश्चर्यजनक तथ्याङ्क हो।
‘त्रिवेणी संगममा ४२ करोडभन्दा बढी भक्तजनले डुबुल्की लगाए,’ गंगा, यमुना र पौराणिक सरस्वती नदीहरूको संगमलाई उल्लेख गर्दै भारत सरकारको प्रेस सूचना ब्युरोले भन्यो।
उत्तरी सहर प्रयागराजमा प्रत्येक १२ वर्षमा आयोजना हुने प्रार्थना र स्नानको छ हप्ता लामो हिन्दू उत्सव कुम्भ मेलाको अझै दुई हप्ताभन्दा बढी समय बाँकी छ। कुम्भ मेला फेब्रुअरी २६ मा समाप्त हुँदैछ।
भारतमा धर्म र राजनीति गहिरो रूपमा जोडिएका छन्। आलोचकहरूले यो उत्सवलाई हिन्दू राष्ट्रवादी प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीको साख बढाउन प्रवद्र्धन गरिएको बताउँछन्। प्रधानमन्त्री मोदीले आफैँ बुधबार पवित्र स्नान गरेका थिए।
मोदीका निकट सहयोगी एवं भारतीय जनता पार्टी (भाजपा) नेता योगी आदित्यनाथ उत्तर प्रदेशका मुख्यमन्त्री छन् र उत्तर प्रदेशमै यो उत्सव भइरहेको छ।
आयोजकहरूले क्यामेराहरूको नेटवर्क र माथिबाट उड्ने ड्रोनहरू प्रयोग गरिरहेको बताएका छन्। एआई प्रणालीहरूले भक्तजनहरूको संख्या गणना गर्न र भीड व्यवस्थापन गर्न डाटा प्रशोधन गरिरहेका छन्।
तर त्यसले जनवरी २९ मा भएको भागदौडलाई रोक्न सकेन। कुम्भ मेलामा मच्चिएको भागदौडमा कम्तीमा ३० जनाको मृत्यु भएको र ९० जना घाइते भएको बताइएको छ।
यो घटनाले मुख्यमन्त्री आदित्यनाथ र उनको सरकारको कार्यक्रम उत्कृष्ट व्यवस्थापनको दाबीमाथि धक्का लगायो।
घटनास्थलको ग्राफिक टेलिभिजन फुटेजका बावजुद अधिकारीहरूले घण्टौँसम्म कोही पनि गम्भीर रूपमा घाइते नभएको जिकिर गरेका थिए।
यो उत्सव अमृतको कलश नियन्त्रणका लागि देवता र दानवहरूबीचको युद्धसम्बन्धी हिन्दू पौराणिक कथामा आधारित छ।
तीर्थयात्रीहरू पवित्र स्नानले उनीहरूलाई मोक्ष प्राप्त गर्न मद्दत गर्ने विश्वास गर्छन्।–रासस/एएफपी