वायू प्रदूषण ज्यादै बढ्यो, ‘घरमै बसौँ’

काठमाडौँ- सरकारले काठमाडौँ उपत्यकामा वायु प्रदूषण अत्यधिक बढेकाले सम्भव भएसम्म घरमै बस्न आग्रह गरेको छ। गृह मन्त्रालयअन्तर्गतको राष्ट्रिय विपद् जोखिम, न्यूनीकरण तथा व्यवस्थापन प्राधिकरणले बिहीबार विज्ञप्ति प्रकाशित गरी यस्तो आग्रह गरेको हो।

प्राधिकरणले कार्यालयका कामहरू घरबाटै व्यवस्थापन गर्न सकिने अवस्था भए घरबाटै गर्न प्रोत्साहन गर्न, सवारीसाधनको प्रयोग कम गर्न, घर, सडक तथा सार्वजनिक स्थानको सरसफाइमा ध्यान दिन आग्रह गरेको छ।

अत्यधिक धुलो र धुवाँ उत्सर्जन गर्ने निर्माण कार्य केही समयका लागि स्थगन गरी वातावरणमैत्री हुने गरी नियमन गर्न पनि प्राधिकरणले आग्रह गरेको छ।

‘फोहरमैलाको सही व्यवस्थापन गर्न एवं फोहरमैला नजलाउन, वन डढेलो लाग्नै नदिन र लागिहाले सावधानीपूर्वक नियन्त्रण गर्न, बालबच्चा, वृद्धवृद्धा र संवेदनशील स्वास्थ्य समस्या भएकाहरुको विशेष हेरचाह गर्न र प्रदूषण बढेको बेला घरबाहिर निस्कँदा सुरक्षित मास्कको प्रयोग गर्न राष्ट्रिय विपद् जोखिम न्यूनीकरण तथा व्यवस्थापन प्राधिकरण सबैमा हार्दिक अनुरोध गर्दछ’, विज्ञप्तिमा उल्लेख छ।

अझै एक साता वायु प्रदूषणमा सुधार नहुने देखिएकोले सम्बन्धित जिम्मेवार निकायले वायु प्रदूषणको अवस्थामा सुधार ल्याउन एवं संकटासन्न संवेदनशील समूहलाई सम्भावित असरबाट जोगाउन आवश्यक कदम चाल्नसमेत प्राधिकरणले अपिल गरेको छ।

गर्मी मौसम बढेका कारण बढ्दो वन डढेलो र आगलागीका घटना, सडक निर्माण लगायतका निर्माण कार्यसँगै निस्केका धुलाका कण, सवारी प्रदूषण, फोहरमैला र फोहरमैला जलाउने कार्य, काठमाडौँ उपत्यकाको भौगोलिक अवस्थिति, हिउँदे वर्षा कम हुनु र मनसुन सुरुवात नभईसकेको अवस्थामा केही दिनयता काठमाडौँ उपत्यका लगायत देशका प्रमुख सहरको वायु प्रदूषण खतराको तह नजिक पुगेको विज्ञप्तिमा उल्लेख छ।

यसैगरी वायु गुणस्तर सूचकांक (एक्यूआई) निकै अस्वस्थकर बिन्दुमा पुगेको हुँदा मानिसमा श्वासप्रश्वासमा समस्या, दम र फोक्सोको संक्रमणको जोखिम बढेको छ। सुख्खा खोकी लाग्ने, घाँटी चिलाउने, आँखा पोल्ने, छाला सुख्खा हुने, एलर्जी र जलन हुने, टाउको दुख्ने, थकान महसुस हुने लगायतका स्वास्थ्यसम्बन्धी शारीरिक र मानसिक समस्या बढ्दै गएको छ।