काठमाडौँ- सरकारले चालु आर्थिक वर्ष २०८१/८२ को पहिलो ६ महिनामा २५ अर्ब ७७ करोड रुपैयाँको प्रत्यक्ष वैदेशिक लगानी (एफडीआई) प्रतिबद्धता प्राप्त गरेको छ।
उद्योग विभागका अनुसार कुल प्रतिबद्धतामध्ये ४ अर्ब ७४ करोड रुपैयाँ परम्परागत अनुमोदन प्रक्रियाबाट आएको छ भने २५ करोड १४ लाख रुपैयाँको प्रतिबद्धता अनलाइन प्रणालीमार्फत प्राप्त भएको छ।
पुसमा मात्र १६ वटा उद्योगमा वैदेशिक लगानी प्रतिबद्धता आएको विभागले जनाएको छ। यससँगै चालु आर्थिक वर्षको साउनदेखि पुस मसान्तसम्म यस्तो प्रतिबद्धता पाउने उद्योगहरूको संख्या ३५४ पुगेको छ।
वैदेशिक लगानी प्रतिबद्धता प्राप्त गर्ने उद्योगहरूमध्ये धेरैजसो साना उद्योगहरू रहेको पाइएको छ। विभागका अनुसार ३५४ मध्ये ३४५ साना, ५ मध्यम र ४ ठूला उद्योगहरू छन्।
उक्त अवधिमा प्राप्त वैदेशिक लगानी प्रतिबद्धताको करिब आधा पर्यटन क्षेत्रका लागि रहेको छ। डीओआईका अनुसार, कुल प्रतिबद्धतामध्ये ४४% (१५७ वटा उद्योग) पर्यटन क्षेत्रमा, दोस्रोमा सूचना तथा सञ्चार प्रविधि (आईसीटी) क्षेत्र ३४% (११९ वटा), त्यसपछि सेवा (१३%), उत्पादन (७%), कृषि (६.२%) र अन्य उद्योगहरू (२%) रहेका छन्। यो अवधिमा ऊर्जा र खनिज क्षेत्रमा कुनै पनि एफडीआई प्रतिबद्धता प्राप्त भएको छैन।
प्रतिबद्ध रकमको हिसाबले पर्यटन क्षेत्रमा ५९.६६ प्रतिशत लगानी प्रतिबद्धता भएको छ। दोस्रो स्थानमा सेवा क्षेत्र २० प्रतिशत, त्यसपछि उत्पादन ८ प्रतिशत, आईसीटी ३ प्रतिशत र कृषि ३ प्रतिशत रहेका छन्।
यी परियोजनाहरूले ३ लाख ३८ हजार ५१७ रोजगारी सिर्जना गर्ने प्रस्ताव गरेका छन्। त्यसै गरी समीक्षा अवधिमा विदेशी लगानीकर्ताहरूले १ अर्ब ६१ करोड रुपैयाँ लाभांश आम्दानीका रूपमा स्वदेश फर्काएका छन्। यसै अवधिमा नेपाली फर्महरूले विभिन्न अन्तर्राष्ट्रिय फर्महरूलाई रोयल्टीका रूपमा ६० करोड ८३ लाख रुपैयाँ र सेवा शुल्कका रूपमा ३८ करोड ४८ लाख रुपैयाँ भुक्तानी गरेका छन्।